طاق و سر‌درب مسجد

طاق و سردر نمازخانه و مساجد یکی از مهم‌ترین عناصر معماری اسلامی و از مهمترین المان های تجهیزات نمازخانه است که علاوه بر عملکرد ساختاری، نقش نمادین و زیبایی‌شناسی نیز دارد. این عناصر معمولاً با طرح‌های هندسی پیچیده، خطاطی‌های هنرمندانه و تزئینات اسلامی مانند آیات قرآنی، اسما الهی و نقوش اسلیمی طراحی می‌شوند. طاق‌ها و سردرهای مساجد نه تنها ورودی مسجد را مشخص می‌کنند، بلکه حس عظمت و تقدس را به نمازگزاران القا می‌کنند. در معماری سنتی، طاق‌ها اغلب به شکل نعل اسبی، جناغی یا مُقَرنَس ساخته می‌شدند، اما در معماری مدرن، از طرح‌های خلاقانه‌تر و مواد جدید نیز استفاده می‌شود.

مواد مورد استفاده در ساخت طاق و سردر مساجد شامل سنگ مرمر، آجر، چوب، فلز و شیشه است. این مواد باید علاوه بر زیبایی، از دوام و مقاومت بالایی در برابر شرایط جوی برخوردار باشند. در طراحی مدرن، از ترکیب مواد با فناوری‌های جدید مانند LED برای روشنایی و پنل‌های سه‌بعدی برای ایجاد جلوه‌های بصری استفاده می‌شود. طاق و سردر مساجد نه تنها به عنوان نمادی از هنر و معماری اسلامی شناخته می‌شوند، بلکه به عنوان بخشی از هویت فرهنگی و مذهبی جامعه نیز اهمیت دارند.

طاق و سر‌درب مسجد سقف قوسی‌شکل که با آجر در مسجد می‌سازند، نامیده می شود. طاق و سر‌درب مسجد معمولاً نقش نمادینی نیز دارد. معمولاً برای نهادهایی مانند مسجدهای مهم، همچنین مدارس دینی و مساجد و کاروان‌سراها طاق و سر‌درب مسجد بزرگ ساخته می‌شوند.

در محل طاق و سر‌درب مسجد معمولاً سازه‌ی ویژه‌ای ساخته می‌شود تا بتوان ورودی اصلی آن‌ها را به راحتی پیدا کرد. بسیاری از مساجد دارای طاق و سر‌درب مسجد با معماری زیبا هستند که با نام خود بین افراد شناخته شده‌اند، طاق و سر‌درب مسجد جدای از ویژگی‌های باربری و ناباربری با توجه به اندازهٔ خیزشان معمولاً به چهار دسته تیز، تُند، کُند، و کَفته تقسیم می‌شوند که طاق و سر‌درب مسجد به ترتیب از تیز به کَفته خیز کمتر، نیروی رانشی بیشتر و در نتیجه توان و پایداری کمتر و کمتر می‌شود، طاق و سر‌درب مسجد به شکل یک نیم استوانه تو خالی می باشد واز حرکت یک قوس در امتداد یک خط به وجود می آید. استفاده از طاق و سر‌درب مسجد معمولا مناسب مساجد مستطیل است. نمونه های زیادی از طاق و سر‌درب مسجد در معماری قبل وبعد از اسلام ساخته شده اند.